2022 SözleşmesininGetirdiği Yenilikler
Personele İlişkinHükümler II
4. 2022 sözleşmenin 9.3. maddesinde geçici olarak ayrılan hekimlerin MEDULA sisteminde pasif hale getirilmeyen hekimler adına sunulan sağlık hizmet bedellerinin ödenmeyeceği belirtilmiştir. Aynı düzenleme 2018 sözleşmesinde de mevcuttur. Ama 2022 sözleşmesini önceki sözleşmelerden ayıran temel fark, bu fiil için ayrıca cezai müeyyide öngörmüş olmasıdır.
2022 sözleşmesinin 12.18 maddesinde; hastalara sunulan sağlık hizmetinin, Kurum mevzuatında yer alan kurallara aykırı olmamak koşuluyla, hizmet sunduğu beyan edilen sözleşme kapsamındaki hekim dışında, sözleşme kapsamındaki aynı branştan başka bir hekim tarafından sunulduğunun tespit edilmesi halinde 1.000 TL’den az olmamak üzere işlem bedelinin 3 katı tutarında ceza uygulanacağı belirtilmiştir.
Yukarıda yer alan düzenleme ilk defa 2022 sözleşmesine konu olmuştur. Burada aklan gelen, aynı fiil eğer 2018 sözleşmesinin yürürlükte olduğu dönem işlenmiş ise herhangi bir cezai müeyyide uygulanıp uygulanmayacağı, sözleşmesiz doktor ile sağlık hizmeti sunulması yahut hiç sağlık hizmeti sunulmaması gibi konulardır. Bu konular başlıklar halinde değerlendirilecektir.
i. Sağlık hizmeti sunulması halinde
Birinci senaryoda sunulan hizmet gerçek, hizmeti sunan hekim için sağlık uygulama tebliğinde belirtilen kota aşımı mevcut değildir. Bu durumda muhtemelen bankoda görevli personel MEDULA sistemi üzerinden takip numarası alırken hata yapmıştır.
Bu senaryoda SGK nezdinde herhangi bir kurum zararı oluşmamıştır. 2018 sözleşmesinde de 2022 sözleşmesinde olduğu gibi özel bir cezai müeyyide uygulanması öngörülmemiştir. O halde hatalı bir işlem için 2018 sözleşmesinin 12.14 maddesinde yer alan faturanın veya faturaya dayanak oluşturan belgelerin gerçeğe aykırı olarak düzenlendiği şeklinde bir yorum ile ceza uygulanabilir mi? Benim düşüncem uygulanamayacağı yönündedir. Çünkü hastaya bir hizmet sunulmuştur. Sunulan hizmet, ödeme kapsamında bir sağlık hizmetidir. Hizmeti sunan hekim için kota sorunu da mevcut değildir. Bu durumda sahteliği oluşturan bir fiilden söz etmek aşırı yorum olacaktır. O nedenle 2018 yılı sözleşmesine göre sadece hizmet bedellerinin yersiz ödeme kapsamında SGK tarafından istenmesi yerinde olacaktır. Ayrıca yine 2018 sözleşmesinin 13.5 maddesinde yer alan “uyarı” işlemi de yapılmamalıdır.
ii. Sunulan hizmet gerçek ama doktor kotası aşılmış yahut sözleme kapsamında olmayan hekim tarafından hizmet sunulmuş ise
Doktor kotasının aşılması veya sözleşme kapsamında olmayan bir doktor tarafından sunulan hizmetin sözleşme kapsamındaki hekim üzerinden gösterilmesi halinde faturaya dayanak oluşturan belgenin gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğinin kabulü gerekmektedir. Hizmetin sunulmuş olması burada durumu değiştirmeyecektir. Çünkü sunulması gereken sağlık hizmeti için belirlenmiş olan standartlara uyulmamıştır. Örnekte yer alan fiil 2022 yılı sözleşmesinin yürürlükte olduğu dönemde işlenmiş olsa dahi, 2022 sözleşmesinin 12.18 maddesinin uygulanma imkânı yoktur. Çünkü sözleşmenin 12.18 maddesinde bütün kurallara uyulmakla beraber hekimin yanlış seçilmesi hali mevcuttur. Dolayısıyla bu şekilde bir tespit yapılması halinde 2022 sözleşmesinin 12.11 maddesine göre cezai müeyyide uygulanması gerekmektedir. Ayrıca sözleşmenin 13.5 maddesine göre sağlık hizmet sunucusu yazılı olarak uyarılacaktır.
iii. Sunulan hizmet sahte
Ortada sunulmayan sağlık hizmeti mevcut olduğundan 2022 sözleşmesinin 12.10 maddesine istinaden cezai müeyyide uygulanacak ve yine sözleşmenin 13.5 maddesine göre sağlık hizmet sunucusu yazılı olarak uyarılacaktır.
2022 sözleşmesinde diğer sözleşmelerden farklı olarak; sağlık hizmeti sunulmadığı halde SGK’na fatura edilmesi ve fatura veya faturaya dayanak olan belgenin gerçeğe aykırı olarak düzenlenmesi fiillerinin sistematik ve süreklilik arz edecek şekilde gerçekleştirildiği Müfettiş raporuna istinaden tespit edilirse, hiçbir yazılı uyarı yapmaksızın ceza koşulları uygulandıktan sonra sözleşmenin üç yıl geçmeden imzalanmayacağı hükmü getirilmiştir.
Yukarıda belirli senaryolar ışığında sözleşmede yer alan maddelerin nasıl uygulanacağına dair yorumlar yapılmıştır. Ama her olayı kendi içinde ayrıca değerlendirmek gerekebilir. Örneğin hekim izinli veya raporlu olduğu anda bir gün sonra yatış yapacak hasta için ameliyat öncesi hazırlık işlemlerine başlanmış olabilir. Yahut yoğun bakımda hasta yatmakta iken yoğun bakım uzmanı hastalanmış olabilir ve yatan hastalar için verilen hizmetler eski takip numarası üzerinden devam edebilir. Dolayısıyla bazı durumlarda her bir olay için ayrı karar vermek gerekebilir.