Son yıllarda BilgisayarlıTomografi (BT) çekiminin aşırı artmasına uzmanlardan uyarı geldi. Gereksiztomografinin kanseri tetiklediğini vurgulayan radyoloji uzmanları, SağlıkBakanlığı’nın çekimlere sınır getirmesi gerektiğini belirtiyor. Bakanlığınverilerine göre, 2008 yılında 5 milyon 522 bin olan tomografi sayısı, 5 yıliçinde iki kat artarak 9 milyon 726 bine ulaştı. Sağlık Hizmetleri Genel Müdürüİrfan Şencan, bu artışın sağlık hizmetlerine erişimle paralel olarakdeğerlendirilmesi gerektiğini belirtti. Bakanlık gereksiz tomografi çekiminiengellemek ‘mobil dosya’ sistemini başlatmaya hazırlanıyor.
Son yıllarda hastalıklarınteşhisinde yaygın olarak kullanılan BT cihazları, normal bir röntgenden 100 katdaha fazla radyasyon yayıyor. İngiltere, hastalara 6 ayda bir tomografiçektirme hakkı verirken Türkiye’de bir sınırlama getirilmiyor. Yıldırım BeyazıtÜniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. HalilArslan, tomografiyle hastalara verilen X ışınının DNA yapısını bozduğunubelirtiyor. Prof. Halil Arslan, şunları söylüyor: “Hastaya yanlış tanıkonulduğunda hemen hukuki yollardan hakkını arıyor. Hekimler risk almamak içindaha fazla tomografi çekiyor. Vatandaş bunun zararını bilmiyor. Tomografiçekildiğinde tüm tanıların konulacağını sanıyor. Çekimlerde hastaya kontrastmadde veriyoruz. Bunlar böbreğe zararlı maddeler. BT, hastalıkların tanısıaçısından gerekli ve önemli bir cihaz. Ama sadece grafiden ya da ultrasondankonabilecek bir tanıyı tomografiye yönlendirmek yanlış.”
‘MOBİL DOSYA’ İLE TOMOGRAFİ ÇEKİMLERİ TAKİP EDİLEBİLECEK
Uzmanlar tomografi sınırlaması olmamasının önemli bireksiklik olduğunu söylüyor. Bazı ‘evhamlı hastaların’ hastaneleri dolaşarakdefalarca tomografi çektirdiği belirtiliyor. Prof. Dr. İrfan Şencan, bu artışınsağlık hizmetleri erişimine paralel değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor.Prof. Şencan, “Sağlık hizmetlerine erişimde üç kat artış söz konusu. Bu açıdantomografi çekim sayısının artması normal.” diyor. Gereksiz çekimleri önlemekiçin TÜBİTAK’la ortak bir proje yürüttüklerini aktaran Şencan, “Projeye görehastaların ‘Mobil Dosya’sı olacak. Hekimler, hastanın şifre ya da kimliknumarasıyla geçmişte yapılan bütün çekim ve tetkiklerini görebilecek. Böylecetomografiye ihtiyaç olup olmadığına karar verecek.” şeklinde konuşuyor. TürkiyeAtom Enerjisi Kurumu (TAEK) uzmanlarına göre, bir beyin tomografisinde yaklaşık400 adet akciğer filmi kadar radyasyona maruz kalınıyor. BT cihazlarındakiradyasyonun kalite miktarının ölçüm ve denetiminin yapılmadığını belirten TAEKuzmanları, bunun hasta sağlığı açısından ciddi risk oluşturduğunu belirtiyor.Prof. Şencan ise, hastanelerdeki BT cihazlarının rutin denetimlerininyapıldığını belirtiyor.
Kaynak: ZAMAN